Po przegranej przez Prusy I wojnie światowej, kiedy już wiadomo było, że Polska zostanie odbudowana, pruscy politycy spodziewali się, że trzeba będzie oddać jej tereny należące przed rozbiorami do Polski, a więc Wielkopolskę, część Pomorza, nie zamierzali bez oporu oddać Gdańska i Warmii, natomiast początkowo nie spodziewali się polskich pretensji do Śląska, który przecież Prusy wywalczyły w pokonując w XVIII… Czytaj dalej »1.Po wielkiej wojnie
Gdy I wojna światowa dogorywała gdzieś na polach Flandrii, w Berlinie spodziewano się, że część terytoriów pokonanego cesarstwa Prus trzeba będzie oddać powstającej na wschodzie Polsce. Rozumiano, że Warszawa nie będzie niemieckim miastem, spodziewano się kłopotów z utrzymaniem Torunia czy Poznania, ale nikt nie spodziewał się, że przyjdzie walczyć z Polakami o Śląsk, który zdobyto w XVIII wieku pokonując Austrię.… Czytaj dalej »2.Wyzwanie rzucone w Reichstagu
Od początku sporu o Śląsk zarówno Niemcy jak i Polacy gromadzili broń i organizowali konspiracyjne grupy bojowe. W myśl zarządzeń konferencji wersalskiej na spornym terenie nie mogło być regularnych wojsk stron konfliktu, ale przecież państwo Niemieckie, pomimo rewolucji funkcjonowało, istniała policja, ważne zakłady, takie jak huty czy kopalnie były zmilitaryzowane i posiadały własne straże jak byśmy je dziś nazwali „przemysłowe”.… Czytaj dalej »3.Struktury tajne i jawne
O tym, że Konferencja Pokojowa ma się odbywać w podparyskim Wersalu zadecydowali Francuzi, dla których miał być to rewanż za narzucony im przez Prusy traktat pokojowy podpisany w Wersalu po francuskiej klęsce w roku 1871. Datę podpisania traktatu – 28 czerwca 1919 r. – także wybrano nieprzypadkowo, bo była to piąta rocznica zamachu w Sarajewie, który dał Niemcom pretekst do… Czytaj dalej »4.Konferencja Pokojowa w Wersalu
Na zorganizowaną 1 maja 1919 r. wielką demonstrację, podczas której 200 tysięcy ludzi demonstrowało polskość na ulicach śląskich miast władze niemieckie odpowiedziały falą represji i aresztowań, a to z kolei wzmogło chęć oporu. W POW Górnego Śląska zapadła decyzja o wybuchu powstania. Datę ustalono na 22 czerwca 1919 r., ale do powstania nie doszło. Władze w Warszawie uważały, że kolejne… Czytaj dalej »5.Powstańcze falstarty
Latem 1919 r. na terenie Rejencji Opolskiej w więzieniach siedziały już setki polskich działaczy, a powstanie ciągle odkładano. Członkowie POW Górnego Śląska tracili cierpliwość. W połowie sierpnia w okręgu przemysłowym zastrajkowali górnicy i hutnicy, którzy zażądali usunięcia z zakładów pracy agresywnych członków niemieckich bojówek. Strajk nieoczekiwanie przybrał ogromne rozmiary. Rozpoczął się 11 sierpnia, a 14 sierpnia 1919 r. uczestniczyło w… Czytaj dalej »6.Za Polskę po raz pierwszy
W październiku 1919 r., po względnym uspokojeniu sytuacji na Śląsku komisarz rządu Prus ds. Śląska Otton Hörsing zgłosił wniosek o przeprowadzenie wyborów komunalnych w Rejencji Opolskiej. Uważał on, że jest to dla Niemców dobry moment, bo najbardziej aktywni Polacy jako byli uczestnicy powstania znajdowali się na emigracji w Polsce, albo w aresztach i obozach. Wybory zarządzono na 9 listopada 1919… Czytaj dalej »7.Zwycięskie wybory komunalne
Na mocy Traktatu Wersalskiego oraz umowy francusko-niemieckiej zawartej 9 stycznia 1920 r. powołano Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą i Plebiscytową na Górnym Śląsku z siedzibą w Opolu. Jej celem było przeprowadzenie na spornym terenie plebiscytu i przedstawienie jego wyniku ustanowionej przez traktat Radzie Ambasadorów w Paryżu. Komisja miała także za zadanie zapewnić porządek publiczny i prawidłowy przebieg kampanii plebiscytowej oraz samego głosowania,… Czytaj dalej »8.Alianci na Górnym Śląsku
Życiorys Alfonsa Zgrzebnioka mógłby posłużyć jako scenariusz filmu przygodowego trzymającego cały czas w napięciu. Ucieczki z więzień, brawurowe akcje bojowe, szereg dramatycznych opresji, z których wychodził cało. Przy czym bohater tych wydarzeń to przystojny pozornie stateczny Ślązak. Alfons Zgrzebniok urodził się 16 sierpnia 1891 roku w Dziergowicach pod Koźlem jak każde dziecko w państwie pruskim podlegał obowiązkowej nauce w szkole… Czytaj dalej »9.Komendant Rakoczy
Wraz z przybyciem wojsk alianckich teren Górnego Śląska musiała opuścić regularna armia oraz oddziały straży granicznej, czyli tzw. Grenzschutz, pozostała jednak niemiecka policja i organizacje paramilitarne. Po uspokojeniu sytuacji w innych częściach Niemiec na Śląsk zaczęli napływać kombatanci i awanturnicy z innych regionów, którzy zasilali oddziały KOOS i inne formacje. Niemiecka policja SIPO patrzyła przez palce na szykany bojówkarzy wobec… Czytaj dalej »10.Za Polskę po raz drugi
