Kombatant I wojny światowej, powstaniec wielkopolski i śląski, żołnierz kampanii wrześniowej i Armii Krajowej – jego życiorysem można by obdzielić kilku bojowników o Polskę i każdy zasługiwałby na medale.
Brandys: powstaniec wielokrotny
Karol Brandys urodził się 5 grudnia 1895 roku w Pawłowicach między Jastrzębiem a Pszczyną. Był bratankiem zasłużonych dla sprawy polskiej księży Jana i Pawła Brandysów. Maturę zdał w roku 1915 w Raciborzu i natychmiast został wcielony do 23 pułku piechoty pruskiej w Nysie, bo właśnie trwała I wojna światowa. W trakcie pobytu na froncie został czterokrotnie ranny. W tym czasie poznał przyszłego komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska Alfonsa Zgrzebnioka, z którym po demobilizacji w 1918 roku organizował konspiracyjne struktury na Śląsku.
Jego zasługą jest organizacja silnych struktur POW w powiecie kozielskim, co nie uszło uwadze niemieckich władz i zmusiło go do ukrywania się, a w końcu do wyjazdu ze Śląska. W grudniu 1918 r. wziął udział w powstaniu wielkopolskim, gdzie awansował do stopnia kapitana.
Wraz z grupą żołnierzy regularnego polskiego pułku Strzelców Bytomskich stacjonującego w granicach Rzeczpospolitej wziął udział w I powstaniu śląskim. W roku 1920 pełnił funkcję komendanta obozu uchodźców w Sosnowcu.
W styczniu 1921 roku został komendantem polskiego oddziału policji plebiscytowej w Strzelcach Opolskich. W tym czasie zajmował się tworzeniem komórek POW w Zawadzkiem, gdzie dowodził akcją opanowania miasta w noc poprzedzającą wybuch powstania. W Zawadzkiem utworzył liczący 1000 ludzi strzelecko-opolski batalion powstańczy, z którym dołączył do podgrupy Harden. Jako dowódca batalionu brał udział w walkach pod Leśnicą, Zdzieszowicami, Gogolinem, Izbickiem, Myśliną i Zębowicami. Kilkakrotnie też urządzał ze swoimi ludźmi zbrojne rajdy w kierunku Opola.
W okresie międzywojennym początkowo pozostał w polskiej armii, a od roku 1929 pracował na stanowisku naczelnika gminy Radlin w województwie śląskim. We wrześniu 1939 roku został zmobilizowany i wziął udział w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim, gdzie ranny uniknął niewoli, dzięki czemu ocalił życie, bo Niemcy za powstańcze dokonania rozesłali za nim list gończy. Przez całą wojnę ukrywał się, angażując się w działania Armii Krajowej.
Przez pierwsze pięć lat po wojnie pełnił funkcję burmistrza Radlina, a następnie pracował w zakładach mięsnych w Rybniku. Karol Brandys zmarł 17 marca 1982